Opublikowane przez
W dniu dzisiejszym w Powiatowym Centrum Sportu odbyło się spotkanie dla chętnym mam z naszego Stowarzyszenia dotyczące profilaktyki raka piersi.
Przeprowadziła je p. Karolina Józefiak ( pracownik Nowotomyskiego Sanepidu – Oświaty Zdrowotnej).
Profilaktyka raka piersi polega na badaniach przesiewowych (tzw. skreening), czyli wykonywaniu badań mających na celu wykrycie nowotworu, gdy nie ma jeszcze objawów choroby oraz na prowadzeniu aktywnych działań w celu jak najwcześniejszego wykrycia nowotworu (profilaktyka wtórna).Wcześnie wykryty rak piersi może być skutecznie leczony. Im mniejszy guz czy wykryta zmiana w piersi niewyczuwalna badaniem ręcznym, tym większe jest prawdopodobieństwo, że jest to rak o typie przedinwazyjnym (czyli nie dającym przerzutów). Także w przypadku, gdy zostanie wykryty rak inwazyjny, im jest on mniejszy, tym większe prawdopodobieństwo, że nie doszło jeszcze do przerzutów do węzłów chłonnych, a możliwości wyleczenia są większe.
Rak piersi to choroba, o której powinna pamiętać każda kobieta, bez względu na wiek, poglądy, wykształcenie, zamożność czy zainteresowania.
CZYNNIKI RYZYKA ZACHOROWANIA NA RAKA PIERSI.
– Jednym z czynników, na który należy zwrócić uwagę są powiększone węzy chłonne ( zwłaszcza pachwinowe ).
– Płeć żeńska ) u mężczyzn rak piesi występuje 100 razy rzadziej niż u kobiet)
– Występowanie raka piersi wśród krewnych w pierwszym stopniu pokrewieństwa
– Bezdzietność
– Pierwsza miesiączka poniżej 14 roku życia
– Menopauza po 55 roku życia
– Urodzenia pierwszego dziecka po 35 roku życia
– Wieloletnie stosowanie terapii hormonalnej
CZYNNIKI RYZYKA ZACHOROWANIA NA RAKA PIERSI:
– wiek pomiędzy 50 a 69 rokiem życia, rzadko występuje przed 45 rokiem życia
– inne niż nowotwór choroby piersi
– mutacje w genach BRCA 1 lub BRCA 2
– nadmiar tłuszczów zwierzęcych w diecie
– ekspozycja na promienie jonizujące
– picie alkoholu i palenie papierosów
MOŻLIWE OBJAWY RAKA PIERSI:
– Pojedyncze, ograniczone lub nieregularne guzy lub zgrubienia w obrębie piersi, zmiana kształtu, symetrii.
– Zmiana koloru skóry, pojawienie się poszerzonych naczyń żylnych, wciągnięcie, pofałdowanie, uwypuklenie, owrzodzenie skóry lub obraz tzw. skórki pomarańczowej ( widoczny na środkowym zdjęciu)
MOŻLIWE OBJAWY RAKA PIERSI:
– wciągnięcie i zmiana brodawki,
– wyciek z brodawki
– drobne owrzodzenia i nie gojące się zmiany pokryte strupem w obrębie brodawki
– łuszczenie się lub linijne pęknięcia skóry w okolicy otoczki i brodawki
SAMOBADANIE PIERSI
Samobadanie piersi, ze względu na brak doświadczenia i trudności w badaniu piersi przez kobiety, z reguły pozwala na wykrycie guza dopiero wtedy, gdy ma on więcej niż 1 cm średnicy. Innym ograniczeniem tego badania może być obecność zbitej tkanki gruczołowej w piersi lub umiejscowienie guza w głębszych częściach piersi, przy ścianie klatki piersiowej, gdzie jego wykrycie w trakcie samobadania nie jest możliwe.
Badanie powinno być wykonywane co miesiąc, u kobiet miesiączkujących około 7-10 dni od początku okresu, gdy piersi nie są obrzmiałe i tkliwe. Badanie należy wykonać na namydlonym ciele, delikatnie przesuwając dłoniowe części opuszek palców (nie końce palców !) lekko uciskając pierś. Badanie polega na głaskaniu piersi z delikatnym uciskiem, stopniowo wzmacnianym. Należy wykonywać ruchy od góry w dół oraz okrężne, a także od boku do centrum i odwrotnie.
Badanie wykonujemy ruchami okrężnymi, półkolistymi i linijnymi, uciskając pierś płasko, ułożonymi palcami. Powtórzenie tych samych ruchów w tym samym obszarze piersi podnosi stopień dokładności badania.
Jeśli niepokoi nas stan zdrowia – zgłoś się do lekarza ONKOLOGA – bez skierowania.
Badanie powinniśmy przeprowadzać, mniej więcej raz w miesiącu. Jeżeli pojawi się ból w okolicach piersi czy brodawek lub będziemy mieć powiększone węzy chłonne, zwłaszcza pachwinowe, lub nawet wtedy, gdy będziemy odczuwać ból pleców – najlepiej umówić się na wizytę u lekarza specjalisty.
Możemy tez poprosić o zbadanie piersi lekarza ginekologa podczas wizyty kontrolnej ( 1 raz w roku ).
Wartością tego badania jest doświadczenie lekarza, który może zlecić wykonanie dodatkowego badania diagnostycznego, jakim jest ultrasonografia lub mammografia. W przypadku, gdy ilość tkanki gruczołowej w piersi jest duża (pierś bogato gruczołowa) może być konieczne wykonanie ultrasonografii, jako jedynego badania umożliwiającego ocenę ewentualnych zmian w piersi.
Mammografia wykonywana w dwóch projekcjach (górno-dolna i skośna) jest podstawową i najbardziej popularną metodą diagnostyczną piersi. Jest to badanie proste, szybkie, zazwyczaj niebolesne, nie wymaga też żadnego dodatkowego przygotowania. Dawka promieniowania podczas badania jest zbliżona do otrzymywanej podczas prześwietlenia zęba. Czułość mammografii w wykrywaniu zmian nowotworowych wynosi około 85 proc. i zależy od budowy piersi: mniejsza dla piersi o dużej gęstości, typowej dla kobiet młodszych, może sprawiać problemy diagnostyczne.
Ultrasonografia piersi nie jest wykorzystywana w praktyce w badaniach przesiewowych – jedynie jako uzupełniający element pogłębionej diagnostyki patologii wykrytych podczas mammografii. Metoda ta jest niezwykle cenna do oceny piersi o dużej gęstości gruczołowej – typowych zwłaszcza dla młodych kobiet, przed menopauzą, aktywnych hormonalnie, i powinna być metodą z wyboru w tych grupach pacjentek. Jest to dobra metoda do badania torbieli piersi. W razie zaobserwowania patologii w mammografii, ultrasonografia jest jej wartościowym uzupełnieniem – umożliwia różnicowanie zmian torbielowatych i litych, bardziej precyzyjną ocenę wielkości i granic zmian ogniskowych. Badanie jest w pełni bezpieczne, może być powtarzane bez ryzyka narażenia na promieniowanie, ciąża nie jest również bezwzględnym przeciwwskazaniem. Podczas badania, pod kontrolą sondy wykonuje się niekiedy biopsje cienko- i gruboigłowe oraz punkcje torbieli, a materiał pobrany pozwala na ostateczne różnicowanie mikroskopowe patologii. Badanie z tzw. opcją dopplerowską zwiększa dodatkowo czułość i swoistość USG w różnicowaniu zmian łagodnych i tych podejrzanych o złośliwość.
Elastografia jest nowoczesną techniką badania ultrasonograficznego, polegającą na ocenie elastyczności (twardości) guza. W trakcie badania USG stosuje się niewielki nacisk na pierś, powodujący powstawanie odkształceń widocznych I analizowanych przez aparat ultrasonograficzny. Stopień twardości badanej tkanki określany jest odpowiednim kolorem i oceniany według skali Tsukuba
PAMIĘTAJMY, że NFZ na terenie całego kraju finansuje bezpłatne badania mammograficzne dla kobiet w wieku 50-69 lat. Na te badanie może zgłosić się każda kobieta z tej grupy wiekowej ( bez skierowania) , która w ciągu ostatnich 24 m-cy nie miała wykonanej mammografii.
Nawet jeśli badanie wykryje zmianę o charakterze guza nie musi to oznaczać raka. Spośród wszystkich guzków wykrywanych w piersi tylko około 10% okazuje się nowotworem złośliwym.
Kobiety z nieprawidłowym wynikiem mammografii kierowane są na diagnostykę uzupełniającą: USG piersi i/lub biopsję cienkoigłową i/lub biopsję gruboigłową z badaniem histopatologicznym. Badania te są wykonywane w ramach tego samego programu.
więcej informacji na poniżej stronie:
Po krótkiej przerwie, Panie uczestniczące w spotkaniu, mogły na fantomach piersi poćwiczyć wyszukiwanie guzów oraz zobaczyć jak wygląda wklęsła brodawka czy zmiana skórna.
Bardzo DZIĘKUJEMY Pani Karolinie za przeprowadzenie spotkania oraz Powiatowemu Centrum Sportu za udostępnienie sali. Liczymy na to, że takich tematów i spotkań będzie więcej. Uświadomienie sobie różnych rzeczy – pomoże nam w porę zareagować, a to najważniejsze.